Elk jaar opnieuw stel ik me dezelfde vraag: hoe begin je in hemelsnaam aan zoiets? Met ‘zoiets’ bedoel ik dan: een toneel met 60 leerlingen, zonder vooraf bepaald script of zelfs maar een idee. Hoe dóe je dat toch? En elk jaar moet ik met verwondering en bewondering vaststellen: zó doe je dat dus.
Dit jaar waren er twee nieuwe regisseurs, Koen en Wennie De Ruyck, die samen met leraars Annik Cruyt en Berdien Van Nieuwenhuyze dit project op woensdagmiddag en de tweede week van de kerstvakantie stevig in handen namen. Met resultaat, dat mag gezegd worden.
Ik twijfelde eerst nog of ik deze bespreking al zou laten verschijnen voor de première, maar alle voorstellingen waren inmiddels uitverkocht, en dan zou het zonde zijn om voor velen de verrassing al te bederven. Want verrassende stukken en beelden zaten er wel in dit stuk.
Waarover ging het eigenlijk? Nachtmerries, ik denk dat je het zo een beetje samen kan vatten. Wat als je de controle over je eigen leven plots kwijt bent, en je het script van iemand anders moet volgen? Wat als je in een aanslag terecht komt, en iedereen neergemaaid wordt? Wat als je beste vriendinnen je plots heel gemeen dumpen? Wat als je zusje gepest wordt, en je daar niks tegen kan beginnen? Wat als je in een weeshuis zit, en genadeloos afgemaakt wordt door je ‘vrienden’? Of wat als je plots dood blijkt te zijn, zonder dat je dat zelf beseft?
En… waren dat wel nachtmerries? Of valt de droom niet meer van de realiteit te onderscheiden? Alleen Jolanda weet het.
Het ongelofelijke aan een toneelstuk als dit – en dit geldt ook voor de vorige jaren trouwens – is dat het uit de leerlingen zelf komt. Daardoor zit je soms ook naar rauwe emoties te kijken, die je raken tot in het diepste van je wezen. Het zegt veel over de intensiteit van het spel wanneer je je moet inhouden om niet naar voor te gaan en een van de spelers gewoon in je armen te nemen en te knuffelen. Geloof me, pubers zijn lang niet de oppervlakkige wezens waarvoor ze vaak versleten worden, maar worstelen met diepgaande problemen die ongelofelijk herkenbaar zijn. Het mooie is dan dat de regisseurs erin slagen om hen die moeilijkheden ook onder woorden te laten brengen. En niet zomaar onder woorden, maar voor een talrijk publiek. Faut le faire.
Heeft u dus wat gemist als u dit toneelstuk niet gezien hebt? Wel, zoals elk jaar kan ik opnieuw volmondig ‘ja’ daarop antwoorden. Ik geef eerlijk toe dat ik zo’n tien minuten zitten zoeken heb naar minpuntjes, en er eigenlijk geen gevonden heb. Ja, de verstaanbaarheid kon hier en daar misschien iets beter, maar dit zijn dan ook geen professionele acteurs. Maar verder? Ik heb het opgegeven.
U weet dus wat u volgend jaar rond deze periode te doen staat: zorgen dat u er op tijd bij bent om tickets te bemachtigen. Hoe het stuk volgend jaar zal zijn, weten we uiteraard nog niet. Maar als het op dezelfde hoogte zal staan als dit en de voorbije jaren, dan loont het vast en zeker de moeite.
Alle foto’s van tToneel, de voorstellingen, repetities, toneelweekend en uiteraard ook het Toneelcafé kan u hier bekijken.
Het was een prachtige voorstelling
Het was leuk om mee te doen.