Studierichtingen eerste jaar

Het GO! atheneum Mariakerke is een doorstroomgerichte school: dat wil zeggen dat wij enkel een A-stroom aanbieden. Naast de basisvorming van 28 lesuren zijn er 4 uren “vrije ruimte”. Deze vrije ruimte vullen we in door het inrichten van modules.

We vinden het als school belangrijk dat de leerlingen de overstap van de basisschool vlot verwerken en goed georiënteerd de tweede graad kunnen aanvatten, vandaar dat we in de eerst graad de leerlingen nog geen definitieve studiekeuze laten maken. We willen samen met hen hun talenten ontdekken en mits een doordachte studiekeuzebegeleiding hun zelfbewustzijn mee ontplooien.

Eerste graad: talenten ontdekken

Per graad willen we de klemtoon leggen op talenten: in de eerste graad willen we meer inzetten op talenten ontdekken.

Naast de basisvorming van 28 lesuren bieden we 4 uren complementair aan. De modules (keuze voor 4 uren) worden door de leerlingen gekozen. 

Zoals voorheen zetten we in op een aangepast en uitgebreid modulair studie-aanbod met een brede eerste graad. Het is dus de bedoeling dat de leerlingen kunnen proeven van verschillende vakgebieden voor ze hun studiekeuze bepalen.

Om dit te realiseren maken we gebruik van vier complementaire uren in de lessentabellen van het eerste jaar, waarin we een modulestructuur aanbieden.

De belangrijkste voordelen ervan zijn:

•  een tussenschakel te vormen tussen de basisschool en de tweede graad;
• de oriëntering van leerlingen in functie van hun talenten en interesses met als doel de leerlingen goed georiënteerd de tweede graad te laten aanvangen. Dit verhoogt niet alleen het welbevinden. Er wordt ook een grotere leerwinst bekomen.
• de leerlingen maken meer kans op het succesvol voltooien van hun studie;
• de leerlingen bijstaan in het maken van bewuste keuzes voor hun verdere studies;
• een boeiende en veilige leeromgeving aan te bieden.

Mochten we immers merken tijdens de klassenraden  dat een leerling extra steun kan gebruiken, dan kan de klassenraad de leerling verplichten om in te stappen in de module FOCUS (meer uitleg hierover hieronder) om op die manier bijgewerkt te worden.

(*) Er wordt voor de vakken (Nederlands 4+1 en wiskunde 4+1) gewerkt met “plus”-uren binnen de basisvorming: tijdens dit plus-uur organiseren we extra begeleiding voor de leerlingen (externe differentiatie). Elke leerling kan tijdens het plus-uur bepaalde leerinhouden herbekijken of uitdiepen. Tijdens dit uurtje worden de leerlingen ondergebracht in verschillende groepen uit de verschillende klassen op basis van bijvoorbeeld niveau, prestatie, onderwijsbehoefte of belangstelling. Tijdens de gewone lesuren voor deze vakken en ook voor de andere vakken wordt er gewerkt aan interne differentiatie. Onze klassen zijn heterogene groepen. Bij interne differentiatie wordt er binnen een klas al rekening gehouden verschillende niveaus en onderwijsbehoeften van leerlingen.

De uitleg over de vakinhoud per vak kan u hier terugvinden.

Daarnaast is er nog een modulesysteem waarbij alle leerlingen, behalve degenen die Latijn volgen, een zestal modules doorlopen.

Een leerling in het eerste jaar heeft dus drie mogelijkheden:

• ofwel volgt hij vier uur Latijn per week voor een volledig schooljaar. Er is geen verdere ruimte voor extra modules;
• ofwel volgt hij twee uur Latijn per week voor een volledig schooljaar, met daarnaast in het ene semester een module wetenschappen/wiskunde anders bekeken/ICT en in het andere semester de module leeskracht;
• ofwel doorloopt hij de zes verschillende modules aan vier uur per week in een caroussel-systeem: de zes modules worden gedurende het schooljaar doorlopen, zodat de leerling een beeld krijgt van zijn of haar interesses en mogelijkheden.

Onze modules zijn erop gericht een rechtstreeks vervolg te kennen in de basisopties die we aanbieden in het 2de jaar. Op die manier zullen leerlingen een meer gerichte en onderbouwde studiekeuze kunnen maken naar het volgend jaar toe. Let wel: de keuze in het eerste jaar is niet bepalend voor het vervolg in het tweede jaar en de tweede en derde graad, de bedoeling is om je vertrouwd te maken met de verschillende richtingen die aangeboden worden op onze school. Alleen voor Latijn is er in principe wel een voorafname.

De inhoud van de verschillende modules:

• Latijn

Latijn in de eerste graad

Wat je culturele achtergrond ook is,  de module Latijn staat open voor iedereen. De enige vereisten zijn een brede interesse,  een stevige dosis doorzettingsvermogen en een gezonde portie nieuwsgierigheid.

De module Latijn heeft twee belangrijke onderdelen: de studie van een taal en het bestuderen van de Romeinse cultuur en haar verspreiding. Eeuwenlang speelde Latijn een even grote rol als het Engels nu. De Romeinen hebben dan ook een enorme invloed gehad op de ontwikkeling van de Europese beschaving. Daarom is het nog steeds nuttig en interessant om Latijn te leren.

Hoe gaan we te werk in deze module?

– Eerst en vooral is er de taalstudie: met heel toegankelijke, authentieke Latijnse tekstjes leert de leerling deze mooie taal kennen. Al gauw komt het inzicht dat ze anders te werk gaat dan het Nederlands. De Latijnse grammatica traint in logica, laat de student puzzelen met woorden en bevordert intensief het taalinzicht. Wie thuis is in de Latijnse taalstructuur, leert beter en sneller andere talen. De keuze Latijn-4u biedt hiervoor de sterkste start.

– De leerling bouwt een uitgebreide Latijnse woordenschat op en speelt met zinsvormen en woordsoorten. Omdat de Romaanse talen voortkomen uit het Latijn, wordt het voortaan gemakkelijker om Frans, maar ook bijvoorbeeld Spaans of Italiaans te  leren en te onthouden.  Bovendien stammen veel Engelse woorden van het Latijn. Daarnaast is het Nederlands eveneens rijk aan woorden met Latijnse roots: data, info, agenda, consensus, computer, incognito, transfer … Ook voor niet-Romaanse talen is Latijn een goede basis, omdat het inzicht geeft in de structuur van een taal.

– We focussen op de Romeinse en Griekse cultuur. Latijnse verhalen en boeiend beeldmateriaal introduceren de leerling in de wereld van de kunst, architectuur, archeologie en mythologie. Gevarieerde items komen aan bod: ‘Rome verovert en wordt een wereldrijk’, ‘De Romeinse stempel op het Europa in wording’, ‘De Godenwereld’,  ‘Mythen en fabels’ …

We leggen steeds de link met onze eigen leefwereld en vinden verbanden tussen het heden en het verleden. De wortels van onze westerse cultuur liggen immers in de antieke wereld.

Op het einde van de eerste graad hebben de leerlingen een basisvocabularium verworven, alle grammatica gezien rond de vorming van substantieven, adjectieven en voornaamwoorden en de actieve vormen van de werkwoorden.

Wat is nu het verschil tussen vier uur en twee uur Latijn? In de twee uur Latijn krijgen de leerlingen de basis, zoals die voorgeschreven wordt in het leerplan. Zij zien nog steeds een hoofdmoot cultuur, maar daarnaast uiteraard ook grammatica en vocabularium. De vier uur Latijn heeft daarbovenop veel meer ruimte voor extra cultuur, extra verhalen, extra teksten. Er kan al eens een stukje film vertoond worden of een toneeltje worden voorbereid. In deze vier uur is er ook de module LeesKracht geïntegreerd op basis van Latijngerelateerde teksten, aangezien deze leerlingen deze module niet apart hebben.
In het tweede jaar wordt alle geziene grammatica nog even herhaald en bouwen we verder. Op het einde van het tweede jaar hebben alle leerlingen hetzelfde niveau bereikt en zijn ze klaar voor het derde jaar Latijn.

Onderstaande foto’s zijn van de jaarlijkse uitstap naar het Gallo-Romeinse museum in Velzeke.

• Cultuur en filosofie

Dit is een module voor leerlingen die graag creëren, inspireren en experimenteren. De leerlingen leren zichzelf, de anderen en de wereld op een creatief en filosofische manier kennen. Tijdens de lessen leren leerlingen onder andere hun inzicht vergroten, nadenken, een dialoog opbouwen en gesprekken vorm of richting geven, samenwerken en gemeenschappelijke doelen onderzoeken.

In deze module wordt dus zowel theoretisch als creatief gewerkt en zowel met taal als met cultuur en filosofie. Hiervoor werken onze leerkrachten kunstvakken samen met de collega’s van de taalvakken en eventueel met externe partners. Er kan een gevarieerd project worden uitgewerkt waarin de verschillende disciplines worden gecombineerd. Elk jaar kunnen we voor een nieuw project kiezen. Het kan gaan om het uitwerken van een tentoonstelling, een stadsproject, een klasblog, zolang het filosofisch aspect  er nauw bij betrokken wordt, zoals:

– wat betekent het een mens te zijn?
– wat betekent het man/vrouw te zijn?
– wat betekent het jong te zijn vroeger en nu?
– wat betekent het pijn te hebben?
– wat betekent het om een taal te spreken? Bijvoorbeeld: verschillende vormen van taal, culturele verschillen in taal, spelvormen, communicatie verbaal/ non-verbaal
– wat betekent het om mijzelf te zijn?

Onderstaande beelden zijn van de jaarlijkse uitstap naar Equidream.

• DigiTAAL

In deze module ga je aan de slag met taal op een digitale manier. Hoe creëer je een vlog of schrijf je een blog, hoe maak je een infographic, hoe ontwerp je een kruiswoordraadsel? Maar ook: hoe ga je om met auteursrechten en portretrechten? We gaan met andere woorden taal op een creatieve maar correcte manier vormgeven. Visuele ondersteuning helpt immers mee aan taalbegrip en taalverwerving!

• Duurzaam ondernemen en samenleven

Deze module neemt de leerlingen mee op ontdekking over duurzame relaties tot het bedrijfsleven, terwijl het creatief ondernemen nooit veraf is. Door een variatie aan thema’s en werkvormen komen de leerlingen meer te weten over de economische wereld waar we deel van uit maken. Een uitdagende module met vele thema’s uit onze hedendaagse samenleving

In deze module kunnen de leerlingen bijvoorbeeld werken aan de volgende thema’s:

• • ondernemen: produceren, eerlijke handel, duurzame energie, een duurzaam personeelsbeleid, coöperatief ondernemen …
  • consumeren: de nadelen van onze wegwerpmaatschappij, ‘consuminderen’, duurzame voeding, duurzame kledij, de ruileconomie, de deeleconomie …
  • transporteren: duurzame mobiliteit (ook in de steden), duurzaam reizen …
  • communiceren
  • samenleven via emancipatie: duurzaam samenleven door gelijkheid, met o.a. emancipatie van vrouwen, holebi’s, etnische minderheden, nieuwkomers, met aandacht voor emancipatiestrategieën (geweldloos verzet, stakingen, demonstraties enz.)

Onderstaande beelden zijn van een les rond recyclage en afvalverwerking.

 

• Wetenschappen

De leerlingen leren werken volgens de wetenschappelijke methode en hanteren hierbij typische vaardigheden. In de module wetenschappen staat het woord “onderzoeken” centraal. Vanuit een onderzoeksvraag worden leerlingen ondergedompeld in de wondere wereld van observeren en experimenteren. Het wetenschappelijk onderzoek zal hen de middelen aanreiken om de natuur rondom hen beter te begrijpen. Deze module zal niet enkel de interesse voor de natuurwetenschappen prikkelen, maar de leerling ook begeleiden bij hun eerste stap in een laboratorium.

Ook bij de waarnemingen op het terrein krijgen ze interesse voor de levende wereld. We ontwikkelen samen met hen bewondering en verwondering voor de natuur.

De module bevat twee grote delen:

– leven doet leven
– bouwstenen van organismen en de materie.

Onderstaande beelden komen uit verschillende lessen Wetenschappen.

 

• Wiskunde anders bekeken (WAB)
  

Dat wiskunde meer is dan optellen en aftrekken weet iedereen. Maar dat wiskunde bijna dagdagelijks in ons leven passeert, daar staan maar weinig mensen bij stil. In de module WAB gaan we op ontdekkingstocht en leren we bijvoorbeeld op welke manier wiskunde in kunst, muziek en de natuur verwerkt zit, of hoe er zelfs al tijdens WO II codes gekraakt werden met behulp van priemgetallen. Aan de hand van inleidende vragen voeren we kleine wiskundige onderzoekjes, waarbij ook enkele abstracte concepten aan bod komen. Via spelvormen, onderzoeksvragen en alternatieve didactische werkvormen vergroten de leerlingen hun kennis van en hun passie voor wiskunde.

We zetten ook in op probleemoplossende vaardigheden door te werken met een probleem van de week. Hierbij moeten leerlingen op een creatieve manier zoekstrategieën toepassen om antwoorden te vinden. Kortom, in deze module ontdekt de leerling op een speelse en actieve manier zijn of haar talent voor wiskunde!

Onderstaande beelden zijn van de laatste les WAB in 2019.

 

• FOCUS

Sommige leerlingen hebben het moeilijk voor meerdere vakken om diverse redenen. Hen willen we ondersteunen door ze enkele weken intensief in de FOCUS groep mee te nemen. FOCUS staat voor focus – organisatie – concentratie – uitvoering en strategie. We gaan leerlingen heel persoonlijk begeleiden en samen een plan van aanpak opstellen. Obstakels die vlot studeren in de weg staan, worden in kaart gebracht, we hernemen enkele onderwerpen uit de lessen leercompetenties en oefenen samen studeervaardigheden in.

Deze module zal steeds verplicht opgelegd worden vanuit de klassenraad. Zodra we merken dat een leerling voldoende is bijgewerkt, kan hij of zij opnieuw meedraaien in de gewone modulewerking.